7.2 Łaźnia obozowa

W łaźni więziennej nowoprzybyli więźniowie byli goleni na całym ciele, dezynfekowani i kąpani pod prysznicem. SS stosowało tę procedurę nie tylko ze względów higienicznych, lecz także w celu pozbawienia więźniów intymności i upokorzenia ich. Znajdujących się już w obozie więźniów prowadzono do kąpieli najpierw raz na tydzień, później rzadziej.

Po kąpieli nowi więźniowie, popędzani przez SS, pobierali pasiaki obozowe, najczęściej niepasujące rozmiarowo. Taki obozowy ubiór składał się od 1938 r. z kurtki, spodni i czapki z niebiesko-białego drelichu w paski. Za buty służyły drewniaki, wykonane z dodatkiem płótna. Więźniowie musieli naszywać sobie na kurtki swoje numery i kolorowe trójkąty. Od 1938 r. SS porządkowało przy pomocy tych naszywek więźniów na poszczególne kategorie. Przydział do określonej kategorii następował na podstawie powodu zamknięcia w obozie, dostarczanego przez gestapo lub policję kryminalną. Trójkątne naszywki były w obozach koncentracyjnych symbolami terroru. SS stygmatyzowało nimi więźniów, szufladkując ich w hierarchii obozowej, w której szanse przeżycia rozdzielone były nierówno. Esesmani wykorzystywali te kategorie celowo do siania waśni między grupami więźniów.

Więźniowie polityczni musieli nosić trójkąt czerwony. Żydzi dostawali trójkąt kolorowy, podłożony żółtym, co układało się w efekcie w gwiazdę Dawida. Notoryczni przestępcy nosili zielony trójkąt. Niemieckim emigrantom, którzy wrócili do Niemiec, przydzielono trójkąty niebieskie; świadkom Jehowy, tzw. „badaczom biblii” – liliowe, homoseksualistom – różowe. Tzw. „elementy aspołeczne” SS stygmatyzowało trójkątami czarnymi.

W łaźni obozowej SS do wymierzało więźniom kary za „wykroczenia” przeciwko regulaminowi obowiązującemu w obozie. Na koźle służącym do wykonywania kary chłosty bito ofiary kijami. W latach 1941/42 SS wprowadziło karę tzw. „wiszenia na palu”.

Była łaźnia obozowa zachowała się w swoim rzucie architektonicznym w niezmienionym stanie do dzisiaj. Przy realizacji nowej koncepcji wystawy odsłonięto oryginalną wannę, ale drewniana kratownica na podłodze została zrekonstruowana. Zakotwienia belek na filarach, służących do egzekwowania kary „wiszenia na palu” odkryto przy okazji badań konserwatorskich. Centralnym obiektem wystawy jest kozioł do chłosty z 1945 r. Wykonano go wtedy w charakterze materiału pokazowo-dowodowego dla potrzeb procesów w Dachau (Dachauer Prozesse).